Op internet circuleert al een tijdje het onderstaande verhaal. Kan iemand me uitleggen wat hiervan wel of niet klopt?
De Griekse crisis en het Europese reddingspakket. Hoe het functioneert:
Het is een mooie dag in een klein Grieks dorpje. De straten zijn leeg; het zijn slechte tijden want een ieder heeft schulden en allen leven op de pof.
Dan rijdt een welgestelde Nederlandse toerist het Griekse dorp in en stopt bij een klein hotelletje. Hij vertelt de eigenaar dat hij graag de kamers wil bekijken om er misschien voor een nacht een kamer te huren en legt, als onderpand, 100 euro op de balie. De eigenaar geeft hem een paar sleutels.
Als de bezoeker de trap op is, pakt de hoteleigenaar het geld, rent naar de slager en betaalt zijn schulden. De slager neemt de 100 euro, loopt de straat uit en betaalt de boer. De boer neemt het geld en betaalt zijn rekening bij de koelopslag. De man daar neemt het geld en rent naar de kroeg om zijn drankrekening te betalen. De kroegbaas schuift het bedrag door naar een aan de bar zittende prostituee, waarbij hij nog schulden had. De prostituee rent naar het hotel om daar haar uitstaande rekening van 100 euro te betalen. De hotelbaas legt het geld weer op de balie.
Op dat moment komt de toerist de trap weer af, pakt het geld van de balie en geeft aan dat de kamers hem niet aan staan en hij verlaat het dorp. Niemand heeft iets geproduceerd. Niemand heeft iets verdiend. Iedereen is zijn schulden kwijt en ziet de toekomst met optimisme tegemoet.
Dit verhaal klopt als een bus. Als de genoemde dorpsbewoners bij elkaar om de tafel gaan zitten, zien ze zó dat ze hun schulden tegen elkaar kunnen wegstrepen. Maar zolang ze dat niet doen, is er eerst 100 euro van buitenaf nodig om iedereen schuldenvrij te krijgen. Daarom is een administratie van onderlinge schulden een grote stap voorwaarts in het minder afhankelijk worden van geld.
Wij hebben nog steeds een hardnekkige perceptie van geld als ‘spul’. Dat kon in de afgelopen eeuwen moeilijk anders, maar internet en ITC, inclusief mobieltjes, maken ook een andere basisopzet van geld op grote schaal mogelijk: wederzijds krediet (‘mutual credit’), gecombineerd met schuldschrap (‘credit clearing’): schulden in een gesloten kring vallen tegen elkaar weg en vergen dus geen geld om afgelost te worden.
Wat is daar voor nodig? Eenvoudig, een administratief systeem dat tussen alle deelnemers in staat. Wie een product op afbetaling levert heeft iets tegoed van ‘het systeem’, namelijk producten van dezelfde waarde (en dat kan dan eventueel in euro’s uitgedrukt worden, want dat rekent makkelijk). De ontvanger van het product heeft een schuld bij ‘het systeem’, maar niet in geld, maar in zijn eigen producten of diensten, eventueel weer uitgedrukt in een aantal euro’s. Zoals je ziet zijn de euro’s zelf (het ‘spul’) niet nodig.
Systemen voor credit clearing zijn volgens Thomas Greco de volgende stap in de evolutie van het geld (zie link onderaan). Ze functioneren beter naarmate het geld meer in een kring rondgaat en stimuleren dus de transitie naar een veel duurzamere cyclische economie (of een stelsel van cyclische economietjes). Ze maken mensen veel minder afhankelijk van de beschikbaarheid van euro’s, en dat is in dit tijdsgewricht geen overbodige luxe. Dit soort systemen bestaat in feite al langer, denk bv. aan LETS. Inmiddels is, vooral door inspanningen van de Nederlandse organisatie STRO, een systeem ontwikkeld dat een stap verder gaat: C3. In dit systeem is een vordering op een andere deelnemer (bv. een nog niet betaalde factuur) direct bij alle deelnemers als betaalmiddel bruikbaar: de vordering verandert dan gewoon in de administratie van eigenaar. De deelnemers hoeven dus niet meer op hun geld te wachten voor ze het kunnen besteden. Het C3-systeem wordt momenteel in Uruguay en Ecuador op nationale schaal ingevoerd. In feite kan een C3-systeem ook in Europa bovenop elke euro-economie gezet worden om die soepeler te laten verlopen (door de schuldschrap, zie het verhaal van de toerist). Wat houdt ons tegen?
Thomas Greco
http://beyondmoney.net/2012/01/04/taking-cashless-trade-to-a-higher-level/
Ja, met het verhaal is niets mis alleen de tijdsduur klopt niet in deze circulatie en is daardoor praktisch onuitvoerbaar . Het is hetzelfde als gestoken worden door een mug en aids oplopen .
Tsja, iedereen is wel zijn schuld kwijt, maar ook zijn evengrote vordering. Dus is niemand er echt iets mee opgeschoten.
@Henk,
Puur numeriek gezien heb je gelijk, maar in de praktijk MOET dat geld van buitenaf ingevoerd worden, anders hou je je economie niet aan de praat. Dan zit op den duur iedereen op zijn geld te wachten en bedenkt zich tweemaal voor hij weer een nieuwe schuld aangaat. Dat geld van buiten moet je lenen, bij gebrek aan voldoende toeristen, en dat kost rente. Denk aan Griekenland op nationale schaal! Door de informatie over schulden en tegoeden bij elkaar te vegen bespaar je dus flink op rentekosten.
Ook in psychologisch opzicht is er vooruitgang. Bijna iedereen heeft liever geen vorderingen en geen schulden dan wel vorderingen en ook schulden (ook al is het saldo nul). Achter vorderingen moet je actief aanrennen als je pech hebt, en elk moment kan een schuldeiser aan je deur kloppen. Ik heb liever rust…
NB. Het gaat hier om liquiditeit – dagelijks betaalmiddel – niet om financieringen en rente enz.
@ Henk
Als ik vijf schulden heb van elk honderd euro en ik los er op de beschreven manier één af, heb ik nog maar vierhonderd euro schuld in plaats van vijfhonderd. Hoezo ben ik er dan niet echt iets mee opgeschoten?