Dat regeringsbeleid steeds meer wordt gebaseerd op economische overwegingen komt door een sluipende verstrengeling van politieke en economische macht. Dat is de kern van het boek Het financiële regime (Der Souveränitätseffekt) van Joseph Vogl dat afgelopen week in Nederland uitkwam.

Opkomst van de VOC

De opkomst van de VOC in Nederland was het eerste symptoom van deze ontwikkeling, volgens de auteur. En het voorlopige resultaat is de huidige economische crisis. Als dat klopt is de groeiende macht van banken en multinationals dus geen recent probleem. Een symptoom is het wel – de oorzaak ligt dieper.

Crisispolitiek

Gevolg is dat publieke instanties niet langer worden bestuurd door de staat, maar  door een conglomeraat daarvan met internationale organisaties, centrale banken en private ondernemingen. Ongemerkt worden regeringstaken overgenomen door comités van experts, geïmproviseerde raden of informele syndicaten van politieke en economische spelers. “De crisispolitiek die zij vervolgens voeren, wordt slechts gelegitimeerd door noodzaak en uitzonderingstoestand”, zegt Vogl.

Ontbreken van publieke controle

Zo ontstaat een type macht dat zich onttrekt aan publieke controle zodat afwegingen en procedures zich moeilijk in kaart laten brengen. In het moderne geldwezen sluipt een politieke beslissingsmacht, los van de volkssoevereiniteit. De huidige economische crisis is geen bijwerking, maar een instrument voor het rechtvaardigen van machtsconcentratie.

Genomineerd

Het financiële regime werd al voor publicatie genomineerd voor de non-fictieprijs van de Leipziger Buchmesse.

__naschrift
In de week na publicatie van bovenstaand bericht werd Vogl geïnterviewd door De Groene. Eerder verscheen op Verhuis je geld dit artikel over financialisering.